Roosevelta Residence
Łódź, czyli miasto wielkich fabryk i wspaniałych kamienic
Spacerując po łódzkich uliczkach niejednokrotnie można odnieść wrażenie, że przenieśliśmy się nie tylko w czasie, ale i w przestrzeni. Nie ma w Polsce drugiego takiego miasta, które posiadałoby tak dużą ilość zabudowy kamienicznej – szacuje się, że na terenie Łodzi znajduje się około 8 tysięcy tego typu budynków. Tych najbardziej okazałych nie powstydziłby się nawet Paryż czy Wiedeń! Odnajdziemy tu przykłady różnych stylów architektonicznych m. in. kamienice neorenesansowe, eklektyczne lub secesyjne. Uważni obserwatorzy będą w stanie dostrzec na nich liczne zdobienia, które charakteryzują się niezwykłym bogactwem detali.
1900
2022
Pomimo tego, że Łódź otrzymała prawa miejskie już w 1423 roku, to dopiero w XIX wieku nastąpił jej dynamiczny rozwój. Było to związane z zaliczeniem miasta do obszarów o dużym potencjale i sprzyjających warunkach do rozwoju przemysłu. Ukierunkowało to plan rozwoju miasta na długie lata – powstały liczne zakłady przemysłowe (początkowo niewielkie warsztaty tkackie, a z czasem manufaktury i ogromne fabryki), które sąsiadowały z zabudową mieszkalną. Dzisiaj możemy podziwiać namacalne świadectwa tej historii miasta, w postaci budynków dawnych fabryk, pałaców, a także licznych kamienic.
Przedstawiamy jedną z nich…
Kamienica przy Roosevelta 9 została wybudowana w kwartale ulic Sienkiewicza, Piłsudskiego, Piotrkowskiej i Roosevelta. Jest to budynek mieszkalno-biurowy, murowany, trójkondygnacyjny z poddaszem użytkowym. Wraz z oficyną we wschodniej granicy działki tworzy kształt litery „L”.
Poznajmy jej historię…
Wszystko zaczęło się w 1891 roku, kiedy Gustaw Berlach zlecił projekt Stefanowi Lemene, który następnie opracował plan domu mieszkalnego.
Był to budynek dwukondygnacyjny z poddaszem, do którego wchodziło się ze szczytu od strony zachodniej. W tym samym czasie w południowo-wschodnim narożniku działki powstał budynek pralni i ustępy.
Kolejna przebudowa odbyła się na podstawie projektu Ignacego Stebelskiego, który w 1900 roku złożył w urzędzie projekt inwestycji. Na bazie tego projektu kamienica została podniesiona o jedno piętro, symetrycznie rozbudowano ją o prześwit bramowy w zachodniej części, a także o część mieszkalną od strony wschodniej.
Pomiędzy rokiem 1900 a 1923 wschodnia część kamienicy została wydłużona nadając budynkowi charakterystyczny kształt litery „L”. Całkiem możliwe, że odbyło się to w ramach rozbudowy na bazie projektu z 1900 roku, ale pewności brak, bo nie zachowały się dokumenty archiwalne świadczące o projekcie zamiennym. Na dokumentach z 1923 roku dotyczących budowy podpiwniczonego budynku magazynowego w południowej granicy działki na planie sytuacyjnym widnieje oficyna, komórki z ustępem i szopa.
W 1959 na potrzeby adaptacji pomieszczeń poddasza na mieszkania wykonano inwentaryzację budowlaną. Z planu sytuacyjnego wynika, że budynek magazynowy został wybudowany i ciągle znajduje się na działce, tak samo jak komórki z ustępem.
Inwentaryzacja z 1959 pokazuje również wygląd elewacji oficyn:
Pomiędzy rokiem 1959 a 2017 wyburzono magazyn oraz budynek komórek z ustępem. Elewacja frontowa straciła swój pierwotny wygląd przez zbicie części detalu architektonicznego. Podwórko wyłożono kostką pozostawiając jedynie wąski pas zieleni wokół południowej ściany.
czarnota.org